Từ quyển nhật ký 46 năm dưới lòng đất
SGTT.VN - Ông Huỳnh Văn Sáng (Bảy Sáng) ở ấp Xóm Đèn, xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương, có phần đất mộ chí của dòng họ, là nơi chôn cất những người thân trong gia đình qua đời, đến nay đã hàng trăm năm, có khoảng 45 – 50 ngôi mộ. Nhưng không hiểu vì sao và từ đâu, những ngôi mộ này bị san lấp và ủi phá để phân lô bán nền, mà không hề thông báo gia đình ông…
Cô du kích đội mũ tai bèo là tác giả quyển nhật ký – liệt sĩ Lê Thị Thiêng. |
Chúng tôi tìm đến xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương gặp ông Bảy Sáng để tìm hiểu vụ việc. Đứng trước bàn thờ có tám anh hùng liệt sĩ và bà mẹ Việt Nam anh hùng, của một gia đình sáng ngời truyền thống cách mạng trên vùng đất chiến khu Đ, chúng tôi vô cùng xúc động khi thắp nén nhang lên bàn thờ của những anh hùng liệt sĩ. Đó là ông bà, cha mẹ, anh chị em của ông Bảy Sáng, ông là người con thứ bảy, người duy nhất còn lại của gia đình.
Ông Bảy Sáng kể: vào năm 1963, có một trận đánh mấy ngày đêm khốc liệt, khói lửa ngút trời... Trận chiến đó, ông Bảy Sáng là xã đội trưởng xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên, ông kêu gọi bà con xóm làng cùng chung tay lo chôn cất những chiến sĩ hy sinh. Đích thân Bảy Sáng chôn cất hai chiến sĩ có tên là Anh và Cần trong phần đất mộ chí của gia tộc mình. Đến năm 1966, bà con trong xóm có chôn cất thêm bốn chiến sĩ hy sinh cũng trong phần đất mộ chí dòng họ của ông Bảy Sáng.
Như vậy, trên phần đất mộ chí này có sáu ngôi mộ liệt sĩ vô danh.
Một buổi chiều, ông Bảy Sáng mang nhang đèn ra thắp giữa cơn gió lồng lộng, khấn nguyện vong linh ông bà tổ tiên và các liệt sĩ vô danh mấy chục năm qua đã yên nghỉ nơi này, giờ đây mồ mả đã bị cày xới tan hoang, có linh thiêng hãy về chứng giám cho lòng thành của ông. Tay run run cầm ly rượu nhè nhẹ rót xuống thảm cỏ, ông Bảy Sáng lâm râm mời gọi các vong linh hãy về đón nhận những giọt rượu đang thấm dần vào lòng đất quê mẹ, vốn đã chịu nhiều đạn bom một thời khói lửa.
Cơn gió chiều nhẹ thoảng bên tai, ngọn cỏ lắc lư xao xác. Bất ngờ cơn mưa ào ào đổ xuống, ông Bảy Sáng vội bước vào lùm cây gần đó trú mưa. Cơn mưa rào ầm ào rồi cũng mau tạnh, chợt ông Bảy Sáng thấy đôi mắt mình bỗng chói loà vì một tia nắng chiều chiếu vào một vật gì đó trong bụi cỏ phản chiếu ngược lại vào mắt. Đó là một gói nilông dầy tới mấy lớp bọc rất cẩn thận, do cơn mưa vừa rồi làm vở lớp đất đóng bên ngoài mới thấy được. Ông bẻ nhánh cây đào lên xem thử, tay run run mở bọc nilông, ông Bảy Sáng thảng thốt: “Quyển nhật ký”. Mấy trang đầu và cuối quyển nhật ký đã bị hoen ố ngả màu vàng úa do nằm dưới mồ mấy chục năm nay. Ông hồi hộp lần mở tiếp những trang trong, chữ viết còn rành rạnh. Trong quyển nhật ký có năm tấm ảnh còn nguyên hình, dẫu có bị hoen ố đôi chút, nhưng vẫn còn rất rõ ràng. Đó là một tấm ảnh của anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi lúc dõng dạc trước họng súng của quân thù với câu nói bất khuất: “Hãy nhớ lấy lời tôi…”, bên cạnh đó là bốn tấm ảnh của ba cô gái với gương mặt xinh xắn khoảng mười tám đôi mươi, một cô chụp ảnh dưới gốc dừa, cảnh sắc của miền Tây Nam bộ và một bé gái mặc áo đầm trắng, chắc là người thân của người nằm dưới đáy mồ…
Ông Bảy Sáng xúc động vô cùng, ôm quyển nhật ký vào lòng như nhận được một báu vật. Nước mắt ông tuôn rơi lặng lẽ giữa bóng hoàng hôn đang chầm chậm kéo về. Ngoài bìa trang nhật ký được tác giả nắn nót ghi bằng bút bi màu xanh dòng chữ “Thanh niên thế hệ Hồ Chí Minh”. Dù màu giấy đã ngả màu úa vàng nhưng dòng chữ vẫn còn rõ mồn một. Lật vào những trang trong, nét chữ viết đều đặn, rõ ràng, vững vàng và khá đẹp, với lời lẽ toát lên khí phách của một người yêu quê hương nồng nàn, có tinh thần cầu tiến học hỏi, luôn nghĩ đến tình yêu thiêng liêng là non sông tổ quốc, gác lại nỗi niềm riêng tư.
Những trang nhật ký. |
Nhưng chúng tôi đọc mấy lần mấy lượt vẫn không tìm ra tên tác giả là ai, chỉ viết tắt là M. Có lẽ vì trong chiến tranh lúc ấy cần đảm bảo nguyên tắc giữ bí mật, không viết ra tên thật. Qua những trang nhật ký, có thể đoán chắc rằng tác giả người Nam bộ, vì có nêu lên những địa danh ở miền Tây. Khởi đầu quyển nhật ký viết vào tháng 12.1962 và xuyên suốt đến ngày 20.10.1966. Có lẽ đến ngày đó tác giả đã hy sinh, bởi vì theo ông Bảy Sáng, người dân xóm Đèn, xã Tân Mỹ, huyện Tân Uyên có chôn bốn chiến sĩ hy sinh trên phần đất mộ chí của gia đình ông vào năm 1966. Nếu vậy, thì quyển nhật ký này nằm dưới đáy mồ cùng người anh hùng liệt sĩ vô danh đến lúc tìm thấy đã 46 năm.
Tôi đến gặp anh Nguyễn Quang Hiệp, tổng biên tập báo Bình Dương, đề nghị báo Bình Dương nên tạo điều kiện giúp ông Bảy Sáng, vì vụ việc này xảy ra trên đất Bình Dương. Đồng cảm chia sẻ với nỗi niềm ưu tư của ông Bảy Sáng, báo Bình Dương đã tổ chức ngay cuộc họp báo với sự tham dự đông đảo của các báo khu vực miền Tây và miền Đông Nam bộ, cùng với các vị lão thành cách mạng trước kia có hoạt động tại các chiến trường miền Tây, miền Đông Nam bộ để tìm nguyên quán, gốc tích của tác giả quyển nhật ký.
Dự cuộc họp báo, ông Nguyễn Xuân Vinh, nguyên phó giám đốc sở Giáo dục tỉnh Sông Bé, nguyên tổng biên tập báo Bình Dương, người đã từng sống và chiến đấu tại chiến trường Chiến khu Đ, cho biết: “Vào những năm 1964 – 1965, tại R có mở lớp trung cấp sư phạm, nhưng tôi nhớ không lầm thì lớp đó không có ai là nữ”. Sau đó, do trong quyển nhật ký, tác giả có viết tác giả có đến xem triển lãm hội hoạ, nên chúng tôi tìm đến ông Trần Nhất Tâm, nguyên hiệu trưởng trường Mỹ thuật Bình Dương, người đã từng công tác tại phòng hội hoạ của Trung ương cục trong thời kháng chiến, nhưng ông Tâm cũng không nhớ ra…
Với quyết tâm đưa quyển nhật ký này về với gia đình của tác giả, ông Bảy Sáng đã cùng báo Bình Dương lên đường về các tỉnh miền Tây Nam bộ. Gần hai tháng lặn lội nhọc nhằn, cuối cùng ông Bảy Sáng cũng tìm ra được gia đình của người liệt sĩ vô danh tại ấp Bà Bèo, xã Mỹ Đức Tây, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Đại diện chính quyền địa phương từ tỉnh, huyện, xã có mặt để xem qua các tấm ảnh trong quyển nhật ký. Lãnh đạo huyện Cai Lậy đã mời bà Sáu Cánh đã 70 tuổi, là người cách mạng lão thành tại địa phương, đến nhận diện tuồng chữ và các tấm ảnh trong quyển nhật ký. Bà Sáu Cánh xúc động xác nhận ảnh cô du kích đội nón tai bèo chính là tác giả quyển nhật ký tên Lê Thị Thiêng, còn tấm ảnh người phụ nữ mặc áo trắng là em gái của tác giả, cũng là liệt sĩ; người ngồi dưới gốc dừa là bạn của tác giả, nay gần 70 tuổi, nhưng không biết hiện đang ở nơi đâu, và tấm ảnh bé gái mặc áo đầm là cháu của tác giả.
Như vậy, kỷ vật thiêng liêng – quyển nhật ký dưới đáy mồ của liệt sĩ vô danh, sau 46 năm nằm dưới lòng đất, đã về với gia đình người thân. Ông Ba Danh là con người chị gái thứ hai, kêu tác giả quyển nhật ký là dì ruột, hiện ở tại ngôi nhà của bà ngoại là mẹ của tác giả, ông Ba Danh là người lo hương khói cúng kiếng.
Lần đầu tiên trong cuộc đời, ông Bảy Sáng thấy tết năm nay thật có ý nghĩa với mình. Ông đã làm một việc mà vong linh của người liệt sĩ vô danh được ngậm cười nơi chín suối, bởi vì từ nay, họ không còn là liệt sĩ vô danh nữa – liệt sĩ Lê Thị Thiêng.
Nguyễn Phương Điền
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét