Ngoại Trưởng Mỹ John Kerry:
“Không có hai nước nào chăm chỉ hơn để thay đổi lịch sử”
SGTT.VN - “Tôi nghĩ không có hai nước nào từng làm việc chăm chỉ hơn, nhiều hơn và tốt hơn để cố gắng xích lại gần nhau, thay đổi lịch sử, thay đổi tương lai và mang lại một tương lai giờ đã khác rất xa cho người dân”, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nhấn mạnh tại buổi nói chuyện với các thành viên của hiệp hội Thương mại Mỹ và chương trình Giảng dạy kinh Tế Fulbright tại TP HCM ngày 14.12 nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam.
Ông Kerry nói, “Xin chào Việt Nam”. Tôi rất hạnh phúc có mặt tại đây hôm nay, rất hạnh phúc được trở lại. Thật là một vinh dự cho tôi được có mặt tại đây cùng với rất nhiều người đã thực sự tham gia và đóng góp vào sự chuyển đổi và thành công to lớn đang diễn ra tại Việt Nam.
Mơ về thời khắc khi nghĩ về Việt Nam
Ngoại trưởng Mỹ chia sẻ, lần đầu tiên khi tôi quay trở lại vào khoảng năm 1990, đây là một đất nước rất khác biệt. Mỹ và Việt Nam vẫn rất bế tắc. Hai nước có lệnh cấm vận và chưa giải quyết các vấn đề khó khăn còn lại của chiến tranh. Nhiều người trong chúng ta lúc đó đã mơ về một thời khắc mà khi nghĩ về Việt Nam, sẽ không nghĩ về cuộc chiến mà chỉ nghĩ về một đất nước có những điều bình thường mà nước nào cũng có. Tôi rất tự hào và vui mừng để nói với các bạn rằng đối với tôi, ngày hôm nay đại diện cho thời khắc đó.
Ông John Kerry tại cuộc họp báo ở Hà Nội ngày 16.12. Ảnh: Reuters
|
Lần gần đây nhất tôi có mặt tại Việt Nam là vào năm 2000 cùng với Tổng thống Bill Clinton. Chúng tôi đến sau khi việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước đã diễn ra và lệnh cấm vận đã được Tổng Thống Bush, George Herbert Walker Bush dỡ bỏ trước đó vài năm. Một vài người trong đó có thượng nghị sĩ John McCain và tôi, đã tham gia vào tiến trình này ngay từ đầu. Vẫn còn rất nhiều vấn đề khó khăn cần phải giải quyết. Chúng ta có vấn đề tù nhân chiến tranh/ binh lính mất tích trong chiến tranh mà người dân trên khắp đất nước Mỹ cảm thấy rất quan trọng. Dĩ nhiên, cũng có vấn đề về chất da cam và các chất hóa học của chiến tranh tại Việt Nam.
Tôi nghĩ không có hai nước nào từng làm việc chăm chỉ hơn, nhiều hơn và tốt hơn để cố gắng xích lại gần nhau, thay đổi lịch sử, thay đổi tương lai và mang lại một tương lai giờ đã khác rất xa cho người dân. Vẫn còn nhiều điều cần phải đạt được, nhiều việc cần làm. Tôi sẽ nói một vài lời về điều này. Nhưng tôi vẫn nhớ là khi đặt chân đến Hà Nội vào thời điểm đó, tôi nhìn thấy tất cả những hố bom. Hầu như không có xe máy. Hầu hết là xe đạp và rất rất ít xe hơi. Tại thời điểm đó, không có đèn báo hiệu giao thông nào tại Hà Nội hoạt động, chỉ có một vài khách sạn. Hà Nội lúc đó là nơi đã bị đóng băng trong thời gian.
Không ai khỏi ngạc nhiên về một Việt Nam hiện đại. Những gì đã diễn ra trong vòng hơn 20 năm là rất đáng kinh ngạc. Tôi có thể nói rằng đây không phải là một sự chuyển biến xảy ra ngẫu nhiên. Đó là kết quả của sự cam kết và tầm nhìn của nhiều người có mặt tại đây.
Gửi lời cảm ơn đại sứ Mỹ tại Việt Nam, David Shear, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định, mối quan hệ giữa hai nước đang phát triển mạnh mẽ hơn từng ngày khi chúng ta tiếp tục làm việc cùng nhau.
Và tôi sẽ nói với các bạn một điều. Cách đây nhiều năm, chúng ta đều có một sự tưởng tượng là chúng ta muốn có thể nghĩ về Việt Nam, trong rất nhiều năm khi bạn nói từ “Việt Nam”, chúng ta chỉ nghĩ về một cuộc chiến. Nhiều người trong chúng ta không muốn nghĩ theo cách đó. Giờ đây, khi bạn nói từ “Việt Nam” và bạn nghĩ về một đất nước, bạn nghĩ về một sân chơi đã thay đổi, một trong những quốc gia đang tăng trưởng, đóng góp và chuyển đổi của thế giới. Tôi nghĩ rằng cơ hội cho tương lai là to lớn. Với tập trung đúng vào sự cởi mở và tự do của xã hội, sự tôn trọng đúng mực với người dân và quyền của họ, sự tập trung đúng vào tăng trưởng và giáo dục, tôi sẽ chẳng hề có nghi ngờ rằng tất cả những năng lượng và nỗ lực được đầu tư để cố gắng định ra một phương hướng mới sẽ mang lại thành quả to lớn.
Rõ ràng là quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Mỹ trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết, và thú vị nhất, tôi tin tưởng rằng chúng ta chỉ mới bắt đầu. Đây chỉ là sự khởi đầu, và rất nhiều cơ hội to lớn còn ở phía trước. Với sự cam kết tiếp tục của tất cả các bạn trong phòng này và các đối tác trên khắp cả nước, tôi tin tưởng tuyệt đối rằng những mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam sẽ là những trụ cột của sự thịnh vượng lớn hơn và của sự thịnh vượng chung trong nhiều thập niên tới.
Khoản đầu tư 4,2 triệu USD
Tôi rất vui được thông báo là chúng tôi sẽ cung cấp một khoản ban đầu trị giá 4,2 triệu USD cho chương trình Quản trị vì tăng trường trọn vẹn (Governance for Inclusive Growth) của cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID). Ông Kerry cho biết, đây là chương trình giúp thực hiện hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP. Đây không phải là một khoản viện trợ. Tôi muốn nói rõ. Đây là một khoản đầu tư, một sự đầu tư vào tăng trưởng trên diện rộng và bền vững.
Và tôi nghĩ rằng đây chính là một cách nữa Mỹ muốn giúp Việt Nam phát triển vai trò của mình trong nền kinh tế toàn cầu. Và khi nghĩ về nó, bạn sẽ thấy nó diễn ra ngay trên các con đường đi bộ xung quanh đây. Bốn mươi phần trăm dân số tại đây dưới 25 tuổi. Tôi nghĩ về điều này trên đường đi vào thành phố, nhìn những dòng xe máy. Và tôi nói rằng rất nhiều người đang đi trên những chiếc xe máy này chỉ khoảng tám, chín hay mười tuổi khi tôi đến đây lần trước. Tôi muốn cho các bạn thêm một ví dụ nữa về sự tăng trưởng và về thời gian đã trôi qua.
Để tạo ra các công việc có thu nhập cao và cơ hội kinh tế, cần có một vài điều cơ bản, và tôi muốn nói một vài lời về điều này. Bạn cần một thị trường tự do. Bạn cần một thị trường tự do cho các ý tưởng. Con người cần tự do bày tỏ suy nghĩ. Bạn cần dám chấp nhận thất bại. Bạn cần có thể sáng tạo. Bạn cần có thể nói ra và thúc đẩy các ý tưởng mới về thương mại và phát triển và tạo ra các sản phẩm mới.
Và Mỹ tin tưởng chắc chắn rằng, như những gì chúng ta đã nhìn thấy từ Slovenia cho đến Hàn Quốc, xây dựng một xã hội cởi mở và tự do hơn là thiết yếu đối với sức mạnh và sự thành công lâu dài của một đất nước. Việt Nam đã chứng minh rằng sự cởi mở nhiều hơn sẽ là chất xúc tác cho một xã hội mạnh mẽ và thịnh vượng hơn, và ngày nay Việt Nam có cơ hội lịch sự chứng minh điều đó nhiều hơn nữa. Cam kết về một môi trường internet cởi mở, một xã hội cởi mở hơn, quyền trao đổi ý kiến của người dân, một nền giáo dục có chất lượng cao, một môi trường kinh doanh hỗ trợ các công ty cải tiến, sự bảo vệ các quyền con người và khả năng họ bày tỏ ý kiến với nhau- tất cả những điều này sẽ tạo ra một nền kinh tế cũng như một xã hội sôi nổi và mạnh mẽ hơn. Những điều đó làm vững mạnh chứ không làm suy yếu một đất nước. Mỹ thúc giục các lãnh đạo tại đây đón nhận khả năng này và bảo vệ các quyền nói trên.
Thương mại song phương đã tăng 50 lần kể từ năm 1995 lến đến hơn 25 tỉ USD mỗi năm.Và chúng ta đang theo đúng lộ trình để đạt được mục tiêu tăng gấp đôi xuất khẩu của Mỹ sang Việt Nam trong vòng 5 năm, mục tiêu mà Tổng thống Obama đặt ra cách đây 5 năm. Việt Nam có tiềm năng trở thành một trong những đối tác kinh tế hàng đầu của Mỹ tại khu vực, và chúng ta đang tiếp tục làm việc vì mục tiêu đó.
Hôm nay, chúng ta đang ở ngưỡng cửa của một sự chuyển biến lớn khác sẽ mở ra nhiều cánh cửa đến các cơ hội, nó sẽ làm cho quan hệ đối tác của chúng ta mạnh mẽ hơn, và thực sự có thể khiến thị trường của chúng ta nhiều năng lượng và hiệu quả hơn. Những gì tôi đang nói là các cơ hội mà hiệp định TPP mang lại, một hiệp định thương mại tiêu chuẩn cao mà Việt Nam và Mỹ đang đàm phán cùng với 10 đối tác trong khu vực Thái Bình Dương. Các tiêu chuẩn cao của hiệp định này sẽ duy trì được đà cải cách thị trường, hiện đại hóa và hội nhập khu vực mà chính phủ Việt Nam đặt làm ưu tiên. Hiệp định sẽ hoàn thiện các nỗ lực của Việt Nam nhằm chuyển đổi các doanh nghiệp nhà nước và các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế như năng lượng và ngân hàng nhằm thu hút thêm đầu tư.
Dự án năng lượng gió tại Bạc Liêu
Chúng tôi cũng nhìn thấy rất nhiều các công ty cải tiến của Mỹ tại đây, và tôi có dịp gặp một vài người trong các bạn đã tham gia vào hoạt động doanh nghiệp. Chad Ovel có mặt tại đây hôm nay đến từ Công ty AA (AA Corporation), công ty đã giúp giới thiệu cách trồng rừng bền vững cho Việt Nam, và anh ấy đã giúp chỉ ra rằng chúng ta không phải chọn lựa giữa việc ủng hộ bảo vệ môi trường hay ủng hộ làm kinh tế. Chúng đi cùng nhau và tương lai đòi hỏi là chúng phải đi cùng nhau. Sự thành công của Sherry Boger tại Intel và Khoa Pham tại Microsoft nêu bật lên cách thức các tiêu chuẩn cao về sở hữu trí tuệ có thể tạo ra sự cải tiến và công ăn việc làm.
Chúng ta vừa mới chứng kiến một lễ ký kết tuyệt vời tại đây với công ty General Electric. General Electric là một công ty nữa của Mỹ hưởng lợi từ mối quan hệ kinh tế phát triển với Việt Nam đồng thời cũng giúp Việt Nam tăng trưởng. Công ty GE đã ký một thỏa thuận với Vietnam Airlines vào tháng 10 để bán cho hãng hàng không quốc gia Việt Nam các động cơ của máy bay Boeing 787 trị giá 1,7 tỉ đôla. Cách đây một vài phút, như một vài người đã chúng kiến, chúng ta vừa ký một hiệp định trị giá xấp xỉ 94 triệu USD với công ty Công Lý để cung cấp đợt hai các tua bin cho dự án năng lượng điện gió tại tỉnh Bạc Liêu. Dự án này, với nguồn tài chính từ ngân hàng Xuất nhập khẩu Hoa Kỳ và ngân hàng Phát Triển Việt Nam, sẽ giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về điện, đồng thời sản xuất năng lượng điện sạch cho vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long, và thiết lập một ví dụ về các cách thức có thể xác định các mô hình năng lượng mới.
Thành lập đại học Fulbright tại Việt Nam
Khi tôi gặp bộ trưởng Ngoại giao đương nhiệm của Việt Nam tại thành phố New York- thực ra khi tôi gặp bộ trưởng tại Washington- bộ trưởng đến gặp tôi lần đầu tiên tại Washington- ông ấy đưa cho tôi một bức hình. Khi tôi nhìn vào bức hình đó, tôi nhìn thấy một anh chàng John Kerry trẻ trung, tóc đen nâu và một bộ trưởng rất trẻ, chúng tôi đứng cạnh nhau bên ngoài trường Luật và Ngoại Giao Fletcher, thuộc đại học Tuft, nơi chúng tôi lần đầu gặp nhau tại một trong những chương trình trao đổi cách đây khoảng 20 hay 30 năm.
Các bạn, đó là cách mà mọi việc diễn ra. Hiện tại, có các bộ trưởng, các thủ tướng, các bộ trưởng môi trường, bộ trưởng tài chính, tổng thống của các nước trên thế giới đã chia sẻ các trải nghiệm giáo dục tại những nơi khác nhau. Tôi rất vui khi thấy lãnh đạo của Chương Trình Giảng Dạy Kinh Tế Fulbright có mặt tại đây hôm nay, và tôi trông đợi được làm việc với chính phủ VIệt Nam để thành lập trường Đại Học Fulbright của Việt Nam trong tương lai gần.
Chúng ta có các chương trình trao đổi giáo dục mà chúng ta đã nói hôm nay. Và tôi tin rằng, thực sự , bản thân đại sứ David đã tham gia không chỉ vào một mà tôi nghĩ là ba chương trình trao đổi giáo dục tại Châu Á, đó chỉ là một ví dụ về nền tảng và trình độ có thể giúp đóng góp vào những nỗ lực này.
Đó thực sự là lý do tại sao tầm nhìn của các nhà giáo dục và giáo dục rất quan trọng đối với sự chuyển biến tại đây. Và tôi muốn dành một chút thời gian để nói rằng nhằm giúp sự chuyển biến thực sự xảy ra, tôi không nghĩ được ra bất kỳ ai làm nhiều hơn là nhóm của Tom Vallely và Ben Wilkinson, những người đang dẫn dắt các nỗ lực của Đại học Harvard tại Việt Nam, Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, một chương trình mà tôi rất tự hào ủng hộ trước tiên trong vai trò là thượng nghị sĩ. Chúng tôi đã thiết lập và xây dựng chương trình này thành chương trình Fulbright lớn nhất trên thế giới. Hiện tại, tôi nghĩ rằng đó là chương trình lớn thứ hai trên thế giới và chúng tôi đã xem xét việc làm cho chương trình trở lại vị trí đầu tiên nếu chúng ta tiếp tục làm chương trình này. Tôi muốn cảm ơn Tom và Ben vì tất cả những gì họ làm để đóng góp và sự chuyển đổi này.
Việt Anh
(nguồn do đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam cung cấp)
