Ngọc mài sao cho sáng?

Ngọc mài sao cho sáng?

LTS. Những ồn ào gần đây về chuyện các quán quân, á quân bước ra từ cuộc thi The Voice Kids đi hát kiếm tiền không chỉ đặt ra vấn đề có nên cho trẻ sớm bận tâm đến đồng tiền mà còn là chuyện người lớn cần ứng xử với các tài năng nhỏ tuổi sao cho các em không bị thui chột. Chúng tôi ghi nhận ý kiến các chuyên gia, nghệ sĩ và bạn đọc cùng trao đổi.

Bàn tròn

Ngọc mài sao cho sáng?

SGTT.VN - Người hâm mộ trên khắp cả nước từng “chết lịm” bởi giọng ca ngọt ngào của các tài năng trong cuộc thi Giọng hát Việt nhí. Cuộc thi cho thấy một sự công bằng: không chỉ gia đình khá giả mới đủ sức cho con em bước lên sân khấu, mà cả những tài năng sống trong hoàn cảnh khó khăn vẫn có thể chạm tay đến khát khao. Tuy nhiên, mọi thứ không dừng lại ở đấy.

Dư luận gần đây xôn xao chuyện có tài năng nhí này vì bận bịu các chương trình ca hát mà trễ nhịp sách vở tại trường, tài năng nhí kia ký hợp đồng độc quyền, biểu diễn “xô, chậu” khắp nơi... Khi đã gia nhập showbiz ắt phải gắn liền sân khấu như cơm bữa. Tuy nhiên, đây chỉ là những cô bé, cậu bé trên dưới mười tuổi. Cho các em kiếm tiền trên sân khấu quá sớm và bỏ bê chuyện học hành sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển nhân cách về sau: trẻ sẽ thiếu hụt những kiến thức cơ bản để bước vào đời, mất đi tuổi thơ vui vẻ cùng các bạn đồng trang lứa.

Ít ai chịu khó nghĩ tới một điều: trẻ có năng khiếu, có tiềm năng đặc biệt rất cần được sống trong môi trường cùng các bạn đồng tuổi có suy nghĩ giống như mình, để tài năng được nuôi dưỡng và thoả mãn những sự quan tâm của bản thân với bạn bè, chứ không thể phát triển tài năng trong sự thị phi vô cùng nguy hiểm của thế giới giải trí hiện nay. Nếu không có sự khuyến khích và hỗ trợ từ gia đình và thầy cô giáo có tâm huyết thì tài năng trẻ không thể phát triển. Trẻ có năng khiếu đặc biệt cần một chương trình giảng dạy mang tính thử thách và phức tạp, trẻ cần thầy cô biết cách nuôi dưỡng tài năng và được sự khuyến khích của bạn bè đồng trang lứa.

Trẻ có năng khiếu đặc biệt thường trưởng thành hơn bạn đồng tuổi và ít gặp các rối loạn cảm xúc. Trẻ có thể thực hiện được nhiều hoạt động hơn các bạn cùng trang lứa: dành thời gian để thoả mãn đam mê ca hát mà vẫn học tốt và vẫn còn thời gian vui chơi, giải trí. Một kế hoạch cụ thể về thời gian cho các hoạt động của trẻ trong ngày, tuần, tháng… với sự giúp đỡ và hướng dẫn của người lớn là rất cần cho trẻ.

Đã có khá nhiều bài học về những tài năng nhí không được giáo dục đúng hướng phơi bày trên mạng. Chúng ta – những bậc bố mẹ, cho dù cuộc sống đang lâm vào khó khăn, thì cũng cố gắng tìm ra lối thoát, sáng suốt chọn đúng hướng cho con mình. Đừng để mọi thứ gánh nặng thị phi chất đầy trên vai trẻ nhỏ, đừng để các em lên sân khấu với mục đích kiếm tiền. Nuôi dưỡng nhân tài là một quá trình, cần nhất là sự kết hợp có ý nghĩa từ phụ huynh, nhà trường và thầy dạy âm nhạc để có được tiếng nói chung.

TS Trần Thị Thu Mai, phó trưởng khoa Tâm lý – giáo dục, đại học Sư phạm TP.HCM

Cho con kiếm tiền sớm là ích kỷ Ca sĩ Thuỵ Uyên Ai cũng từng trải qua giai đoạn trẻ thơ và tất nhiên sẽ trân quý khoảnh khắc vô tư hồn nhiên đó, việc cho trẻ kiếm tiền quá sớm là một hành động ích kỷ với trẻ, người lớn vô tình cướp đi cái hồn nhiên, ngây thơ vốn dĩ phải có của trẻ. Âm nhạc là một loại hình giải trí mở rộng, đủ các quy mô và hình thức. Trẻ vẫn có thể thoả đam mê ca hát ở những sân khấu thích hợp như văn nghệ tại trường, các trung tâm văn hoá, văn nghệ phường, xã... Hiện nay, theo dõi trên báo đài, thấy rất nhiều trẻ có tài năng âm nhạc trong những cuộc thi, nhưng điều đáng buồn là không còn nhìn thấy sự ngây thơ theo đúng độ tuổi. Các em bị thần tượng hoá về thế hệ ca sĩ trẻ hiện nay và với sự vô tư, trẻ đã bắt chước một cách hồn nhiên, điều này dần dà sẽ khiến trẻ có suy nghĩ lệch lạc và không còn sống đúng với tuổi thơ, là điều hết sức đáng tiếc. Hát những bài vượt khả năng có thể bị viêm hạt dây thanh BS Nguyễn Thanh Hải, bệnh viện Tai mũi họng TP.HCM: Sự khác nhau giữa giọng của trẻ em và người lớn là ở cấu trúc thanh quản (cơ quan phát âm của con người). Vị trí thanh quản ở trẻ em cao hơn, cấu trúc “ống” từ thanh quản đến môi ngắn hơn nên giọng trẻ trong trẻo hơn. Bên cạnh đó, phổi trẻ em có thể tích nhỏ nên trẻ không thể hát hoặc ngân dài hơi bằng người lớn. Chính vì thanh quản còn nhỏ nên trẻ không thể hát được những khoảng cao độ như người lớn. Ở trẻ dưới sáu tuổi, nốt thấp nhất có thể hát được là đô giữa, ở trẻ trước dậy thì là la hoặc sol ngay dưới đô giữa và không thể thấp hơn. Với nốt cao, trẻ có thể hát cao gần bằng giọng soprano người lớn. Nói chung, với ca sĩ nhí, khả năng hát có hạn chế nhất định, có sự khác nhau giữa các trẻ, chúng ta không nên quá “thử thách” với những giọng ca này. Những trẻ hát quá khả năng trong một thời gian dài có thể dẫn đến khàn tiếng do viêm thanh quản, hạt dây thanh… Hãy mang con ra khỏi ánh hào quang Phan Huy Hạnh An, Q.1, TP.HCM Là một người mẹ, tôi thấy xót xa khi bắt gặp những trẻ em có phong cách ca hát hết sức “người lớn”. Nếu con tôi có tài như vậy, tôi không muốn con mình bị cướp mất tuổi thơ và cũng không bao giờ muốn lợi dụng tài năng của con để trục lợi. Nếu con có năng khiếu ca hát, tôi sẽ cố gắng lựa chọn sân khấu và môi trường tốt nhất để con thoả lòng đam mê. Hào quang toả sáng chói nhưng cũng lụi tắt vội vàng, đừng để con cái chúng ta là nạn nhân của loại ánh sáng này. Nguyên Cao (thực hiện)