Nhà thơ Nguyễn Duy có bài Nhìn từ xa… Tổ quốc: “Dù ở đâu vẫn Tổ quốc trong lòng, cột biên giới đóng từ thương đến nhớ”. Một nhà sử học cũng bảo: Cứ đi ra biển xa mà ngắm về dải đất liền của Tổ quốc, mới thấy cái rưng rưng xúc động của việc nhìn ngắm Tổ quốc từ xa, và nghiệm về dân tộc, về đất nước hình chiếc liềm trong thế giữ Biển Đông. Mừng ngày Độc lập, trên Sài Gòn Tiếp Thị số đặc biệt này, có những người Việt xa xứ chia sẻ những cảm xúc, những tâm sự của mình cho niềm mong mỏi thế nước mạnh hơn, dân ta ấm no hơn và tộc Việt mãi trường tồn. Đó là các học giả Cao Huy Thuần (Pháp), Vũ Minh Khương (Singapore), Lê Văn Cường (Pháp), Nguyễn Văn Tuấn (Úc), Nguyễn Phương Mai (Hà Lan).
Mong lời tuyên thệ phồn vinh
SGTT.VN - Chỉ khi có được đôi cánh xúc cảm – khai sáng mạnh mẽ, dân tộc Việt Nam mới có thể cất cánh với bứt phá kỳ diệu, để bước vào một giai đoạn phát triển kỳ vĩ.
Ảnh: Trần Việt Đức |
Nhớ lời thề độc lập, chờ tuyên thệ phồn vinh
Thế hệ chúng ta hôm nay có lỗi rất lớn với đất nước và thế hệ cha anh. Một số người có quyền chức thì coi vị trí mình đang có là món lợi đặc quyền chứ không phải trách nhiệm rất khó khăn phải cùng toàn dân chia sẻ gánh vác. Một số người không có quyền chức thì tự coi mình như đứng ngoài cuộc trong sự mặc cảm, oán thán. Kết cục là sự vô cảm, lối sống chụp giật, và lòng nghi kỵ gia tăng. Sức mạnh hào hùng của ý chí xây dựng một Việt Nam hùng cường đã từng cháy bỏng trong tim óc thế hệ làm nên Cách mạng tháng 8 nay dường như trở nên xa lạ và đi dần vào dĩ vãng.
Con đường đi đến phồn vinh của một dân tộc là hành trình tới một mục tiêu thôi thúc; nó cũng là công cuộc cải biến phi thường và là một chuỗi liên tục những thử nghiệm đột phá và bước đi sáng tạo. Vì vậy những lối tư duy làm cái tâm ích kỷ, làm cái tầm hạn hẹp, và làm cái tài bị thui chột cần được dũng cảm loại bỏ.
Tôi luôn thấy lòng mình ngập tràn cảm kích về dân tộc Nhật Bản mỗi lần đọc lại năm lời tuyên thệ của vua Minh Trị trước công chúng tháng 4.1868, tạm dịch: “1. Các hội đồng suy xét sẽ được thành lập khắp nơi và mọi vấn đề sẽ được quyết định qua thảo luận của công chúng; 2. Mọi tầng lớp nhân dân, dù ở vị thế nào, sẽ muôn lòng như một trong thực hiện mạnh mẽ công cuộc quản trị đất nước. 3. Người dân bình thường, không kém quan trọng hơn quan chức nhà nước hay sĩ quan quân đội được khích lệ theo đuổi mọi ước mơ mà lòng mình thôi thúc để sự bất bình xã hội không còn chỗ đứng. 4. Những hủ tục của quá khứ sẽ bị loại bỏ và mọi việc sẽ được dựa trên quy luật công bình của trời đất. 5. Tri thức sẽ được truy tìm khắp nơi trên thế giới để gia cường sức mạnh quốc gia”.
Tôi ước mong sớm thấy một ngày được nghe lời tuyên thệ thiêng liêng và thôi thúc của lãnh đạo Việt Nam, tạo nền móng khởi đầu cho một công cuộc cải cách vĩ đại xây dựng đất nước trở nên hùng cường.
Cảm xúc và khai sáng
Với dân tộc Việt Nam, chống ngoại xâm và giành độc lập được ý niệm thường trực là một sự nghiệp thiêng liêng, gian khó; vì vậy, anh hùng của chúng ta trong sự nghiệp này rất nhiều. Chúng ta thường nghĩ có hoà bình độc lập là đã có tất cả nên nhanh chóng rơi vào trạng thái thoả mãn, an nhàn. Xây dựng đất nước hùng cường chưa thực sự được coi là sự nghiệp thiêng liêng, là phương thức hiệu lực nhất để bảo vệ nền độc lập quốc gia và bảo tồn di sản ngàn năm của dân tộc.
Công cuộc phát triển đòi hỏi hai động lực chủ đạo ví như đôi cánh của một con chim: xúc cảm và khai sáng. Xúc cảm trỗi dậy từ khát vọng đưa dân tộc đi đến phồn vinh với một vị thế xứng đáng trong cộng đồng thế giới và từ ý thức trách nhiệm sâu sắc với thế hệ mai sau. Thiếu động lực xúc cảm, con người thường rơi vào sự tham lam, ích kỷ, và những toan tính cá nhân, trong sự vô cảm với nỗi đau và niềm khát khao cháy bỏng của đồng bào mình.
Khai sáng là sự khai mở tư duy là sự khát khao học hỏi tri thức tinh hoa nhân loại. Thiếu tính khai sáng thường dẫn đến bốn khuyết nhược lớn sau: luôn tự coi mình là tuyệt đối đúng đắn; quy kết các khó khăn, thất bại gặp phải vào nguyên nhân khách quan; nghi kỵ người nói trái ý mình, các quyết sách thường mang tính đối phó – xoay xở, thiếu tính kiến tạo nền tảng và đột phá chiến lược.
Chỉ khi có được đôi cánh xúc cảm – khai sáng mạnh mẽ, dân tộc Việt Nam mới có thể cất cánh, với bứt phá kỳ diệu, để bước vào một giai đoạn phát triển kỳ vĩ mà ngàn năm còn hãnh diện tự hào.
Chính vì vậy, tôi không tin vào số mệnh, dù của một cá nhân hay của một dân tộc. Thế nhưng tôi rất tin vào lời nhận định mà nhà kinh tế danh tiếng Arthur Lewis đưa ra năm 1955, rất lâu trước khi xuất hiện sự phát triển thần kỳ của châu Á: “Một quốc gia sẽ bước vào một bước ngoặt phát triển nếu nó may mắn có được đội ngũ lãnh đạo xứng tầm vào đúng thời điểm cần đến. […] Tất cả các dân tộc đều có cơ hội phát triển nhưng chỉ những dân tộc hội tụ đủ được lòng dũng cảm và ý chí mới có thể nắm bắt được chúng”.
Nguyên lý phát triển nào cho ta?
Công cuộc phát triển của Việt Nam cần dựa trên ba nguyên lý chủ đạo: giá trị, bền vững, và lòng dân. Nguyên lý giá trị nhấn mạnh khía cạnh kiến tạo giá trị và không chấp nhận sự chụp giật, gian dối, phù phiếm. Nguyên lý bền vững coi trọng để lại di sản tốt đẹp cho thế hệ mai sau, từ việc tiết chế trong khai thác tài nguyên đến bảo vệ môi trường, từ nỗ lực nâng cao hiệu quả đầu tư đến phát triển mạnh mẽ nguồn lực con người, từ gia cường nền tảng đạo đức xã hội đến xây dựng thể chế chính trị dựa trên nền tảng quyền lực của nhân dân. Nguyên lý lòng dân coi ý chí và nguyện vọng của nhân dân như ánh sáng mặt trời chiếu rọi trong đánh giá và lựa chọn người chịu trách nhiệm điều hành đất nước và xã hội.
TS Vũ Minh Khương
(trường Chính sách công Lý Quang Diệu, đại học Quốc gia Singapore)
Đầu tư của kiều bào về nước tiếp tục tăng Theo uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, bộ Ngoại giao, mặc dù khủng hoảng kinh tế ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng đầu tư của người Việt Nam ở nước ngoài về nước tiếp tục tăng, quy mô của các dự án đầu tư tiếp tục mở rộng, đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế. Năm 2011, lượng kiều hối đạt mức 9 tỉ USD, đến năm 2012 con số này đạt mức kỷ lục 10 tỉ USD. Đã có 51/63 tỉnh, thành phố có các dự án đầu tư của kiều bào với hơn 3.600 doanh nghiệp, tổng số vốn hơn 8,6 tỉ USD. Các lĩnh vực đầu tư cũng đa dạng như thương mại, du lịch, xây dựng, bất động sản, sản xuất hàng xuất khẩu, nuôi trồng, chế biến thuỷ hải sản… T.L (theo chinhphu.vn ngày 7.8.2013) |
